Deyimin Yanlış Anlamda Kullanılması ile İlgili Örnekler

Bu bölümdeki örnekleri inceleyince deyimin yanlış anlamda kullanılması ile ilgili örnekler konusundaki araştırmanızı yaparak fikir alabilirsiniz. Anlama Dayalı Anlatım Bozuklukları: Deyimin Yanlış Anlamda Kullanılması (7. Sınıf)

Yakayı ele vereceğini anlayınca havalara uçtu. Yakayı ele vermek yaptığı kötü bir şeyin anlaşılması karşısında yakalanmaktır. Yani yakayı ele vermek kötü ve olumsuz bir durumu ifade ediyor. Ancak cümlenin son bölümünde kullanılan havalara uçmak deyimi ise mutluluktan çok sevinmek gibi olumlu bir anlam taşıyor. Kötü bir durum karşısında insan sevinemez, aksine üzülür. Buradaki havalara uçtu deyimi cümlenin anlamına uymamıştır.

Sınavdan iyi not aldığını öğrenince mutluluktan etekleri tutuştu. Bu cümlede deyimin yanlış anlamda kullanılmasıyla ilgili anlatım bozukluğu vardır. Sınavdan iyi not alan öğrenci çok mutlu olduğu için bu cümlede etekleri zil çalmak deyimi kullanılmalıdır.

Bu güzel haberi alır almaz yüreğine ateş düştü. Güzel haber alan biri sevinir. Ancak yüreğine ateş düştü deyimi endişeye kapılmak anlamında olduğu için anlamca bu cümleye uygun düşmemiştir. Bu örnekte “havalara uçtu veya ağzı kulaklarına vardı” deyimleri kullanılabilir.

Babasını karşısında görünce mutluluktan küplere binmiş. Küplere binmek deyimi sinirlenmek anlamındadır. Dolayısıyla bu cümlede deyimin yanlış anlamda kullanılması anlatım bozukluğuna yol açmış.

Yaşadıkları bu korkunç kazaya o kadar üzülmüştü ki ağzı kulaklarına varmıştı. Üzülen bir kişi acı çeker. Ancak ağzı kulaklarına varmak deyimi sevinmek, mutlu olmak anlamındadır. Bu cümleye anlamca uygun değildir.

Sınıfta temizlik kontrolü yapılacağını duyan herkesin etekleri zil çalıyordu. Sınıfta temizlik kontrolü yapılacak olması paniğe neden olur. Etekleri zil çalmak deyimi ise çok sevinmek anlamında olduğundan bu cümlede de deyimin yanlış anlamda kullanılmasıyla ilgili anlatım bozukluğu vardır.

İşin tehlikeli boyutlara ulaştığını öğrenince yüreğine su serpildi. Yüreğine su serpilmek deyimi rahatlamak, huzura kavuşmak anlamındadır. Oysa burada işin tehlikeli olduğundan söz ediliyor. Dolayısıyla deyimin yanlış anlamda kullanımı vardır.

Doymak bilmeyen biri olarak hemen her saat bir şeyler atıştırdığı için bir deri bir kemik kalmış. Çok yediği için şişman olması beklenirken, bir deri bir kemik kalmış deyimi yanlış anlamda kullanılmış. Bu cümlenin anlamına uygun düşmemiş yani.

Çarşı o kadar tenhaydı ki, iğne atsan yere düşmezdi. Tenha olan bir yer ıssız olur, pek kimseler olmaz. İğne atsan yere düşmez deyimi kalabalık bir yer için kullanılır.