Bu bölümdeki metni inceleyerek Türk yazı sanatı ile ilgili kompozisyon yazısı için kısaca fikir sahibi olabilirsiniz.
Türk yazı sanatı dendiğinde akla ilk gelen hat sanatıdır. Hat sanatı yazıda estetik duyguların kullanılarak oluşturulması yoluyla oluşturulur. Türklerin İslamiyet'i kabulüyle birlikte yazı alanında farklı bir anlayış ortaya çıkmıştır. Güzel yazı yazma sanatı olarak da ifade edilen hat sanatının kelime anlamı uzun ince bir yol şeklinde kullanılmaktadır. Hat sanatı somut araçlarla yazılır ve okunur ama onun bir ruhta meydana gelen hislerin yansıması olduğunu kabul etmeliyiz.
Türk yazı sanatı genellikle mimaride ve devlet yazışmalarında kullanılan bir türdür. Mesela tarihte inşa edilmiş medrese, müze, cami gibi birçok tarihi, eserlerin giriş kısımlarında hat sanatının kullanıldığı görülür. Bunlar yazan kişinin duygularını da yansıtma amacı taşımaktadır. Hat sanatında bir ölçü vardır ve bu yazı türü, güzel yazı yazma sanatı olarak da isimlendirilir. Hat sanatıyla yazı yazan kişiler hattat olarak bilinir. Hat sanatının ilk olarak Abbasiler döneminde çok kullanıldığı, daha sonra da Osmanlı hat sanatına temel oluşturduğu tarihi kaynaklardan bilinmektedir. Dolayısıyla hat sanatı kendi halinde bir sanat olarak varlığını ortaya koymuştur. Özellikle de Selçuklu ve Osmanlı mimarisinde hat sanatından izlere sıklıkla rastlanır.
Sonuç olarak Türk yazı sanatının İslamiyet'le birlikte daha hızlı bir şekilde geliştiği görülmektedir. Bu sanatın yanı sıra padişahların kullandığı imza anlamındaki tuğralar da incelenebilir. Onların da normal bir yazı dışında göze hoş görünür bir sanat eser olarak ele alındığını söyleyebiliriz. Yazı insanlığın tarihi bakımdan kendini ifade etmesiyle ortaya çıkan ve sonraki dönemlerde artık duyguların estetik bir zevk olarak aktarıldığı bir sanat halini almıştır.
Türk Yazı Sanatı ile İlgili Kompozisyon Örneği
Yazı bulunduğu andan itibaren temel bir ihtiyacı karşılayan bir iletişim aracıydı. Daha sonraki yüzyıllarda her şeyde olduğu gibi yazının gelişimi de kendini göstermiştir. Türk milleti İslamiyeti kabul ettikten sonra yazının gelişimi farklı bir boyut kazanmıştır. Bundan dolayı karşımıza Türk yazı sanatı diye bir kavram çıkmıştır.
Türk yazı sanatı olarak bildiğimiz yazı türü hat sanatı demektir. Hat sanatı uzun, ince bir yol anlamında karşılık bulmaktadır. Bu yazı sanatı göze hitap eder. İçinde sanatsal bir zevk barındırır. Yani Türk yazı sanatında ortaya konulan desenler, motifler, yazı biçimlerinde estetik bir kaygı olduğundan söz edebiliriz. genellikle tarihi eserlerde Türk yazı sanatının kullanımına rastlanmaktadır. Selçuklu ve Osmanlı mimarisine asit külliyeler, camiler, medreseler gibi tarihi eserlerin giriş kısımlarında, iç bölümlerinde hat sanatının kullanıldığını görmek mümkündür. Dolayısıyla Türk yazı sanatı demek yazının sanatla, beli bir ölçüyle buluşmasıdır.
Sonuç olarak kısaca özetlersek Türk yazı sanatı İslam kültürünün etkisiyle hat sanatı adını almış ve bu isimler daha çok karşımıza çıkmaktadır. En belirgin ve göze çarpma özelliği ise ölçülü ve güzel yazı yazma sanatı olmasıdır. Ayrıca hat sanatı yazının gelişimin hangi boyutlarda olduğunun belgeleyen çok önemli bir sanattır.
Etiketler:
Kompozisyonlar